Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 marca 2016 roku

Sąd Rejonowy w Piotrkowie Tryb. III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Aleksandra Szymorek-Wąsek

Protokolant: st. sekr. sądowy Renata Olejnik

po rozpoznaniu w dniu 10 marca 2016 roku w Piotrkowie Tryb.

na rozprawie sprawy z powództwa M. R. reprezentowanej przez przedstawicielkę ustawową I. Ś.

przeciwko A. R.

o podwyższenie alimentów

1.  podwyższa alimenty od pozwanego A. R. na rzecz małoletniej powódki M. R., ostatnio ustalone wyrokiem Sądu Rejonowego w Piotrkowie Tryb. z dnia 04.10.2012 roku, w sprawie sygnatura akt III RC 347/12 z kwoty po 570 złotych miesięcznie, do kwoty po 670 ( sześćset siedemdziesiąt) złotych miesięcznie, płatne poczynając od dnia 30.11.2015 roku, pozostawiając bez zmian pozostałe, dotychczasowe warunki płatności;

2.  oddala powództwo w pozostałej części;

3.  nakazuje pobrać od pozwanego A. R. na rzecz Skarbu Państwa kwotę 60 ( sześćdziesiąt) złotych, tytułem nieuiszczonej opłaty od uwzględnionej części powództwa oraz 6 ( sześć ) złotych za klauzulę wykonalności, przejmując pozostałe nieuiszczone koszty sądowe na rachunek Skarbu Państwa;

4.  nadaje wyrokowi w punkcie 1 rygor natychmiastowej wykonalności.

Sygn. akt III Rc 679/15

UZASADNIENIE

Pozwem z 30 listopada 2015 roku przedstawiciel ustawowy małoletniej powódki M. R. – jej matka I. Ś. wniosła o podwyższenie alimentów na rzecz dziecka od jego ojca - pozwanego A. R. z kwoty po 570,00 zł. miesięcznie do kwoty po 770,00 zł. miesięcznie, poczynając od dnia wniesienia pozwu.

W uzasadnieniu pozwu podniesiono, iż wyrokiem Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z 4 października 2012 roku w sprawie sygn. akt III RC 347/12 zasądzono alimenty pod A. R. na rzecz jego córki w kwocie po 570,00 zł. miesięcznie. Obecnie dziecko ma 8 lat, uczęszcza do II klasy szkoły podstawowej. Należy w związku z tym zakupić dziecku podręczniki szkolne, przybory szkolne, opłacić dojazdy, obiady w szkole, zajęcia pozalekcyjne. Alimenty są jedynym wkładem ojca w utrzymanie córki.

W odpowiedzi na pozew z 26 lutego 2015 roku pozwany A. R. wniósł o oddalenie powództwa w całości.

W uzasadnieniu pozwu podniesiono, iż od momentu zasądzenia alimentów ostatni raz, możliwości zarobkowe zobowiązanego uległy obniżeniu. Pozwany uzyskuje miesięczne dochody w kwocie około 3.000,00 zł. netto. Aktualnie założył drugą rodzinę, na utrzymaniu ma dziecko w wieku 19 miesięcy. Żona pozwanego jest na bezpłatnym urlopie wychowawczym. Pozwany spłaca kredyt hipoteczny, który przeznaczył na spłatę byłej żony z majątku dorobkowego. Spłaca także drugi kredyt zaciągnięty na bieżące potrzeby. Sytuacja matki dziecka jest znacznie lepsza. Ma męża który pracuje, uzyskała spłatę z majątku dorobkowego w w3kocie ponad 84.000,00 zł. Może otrzymać świadczenie od państwa w kwocie 500,00 zł. miesięcznie na dziecko. Zatem brak jest w tej sytuacji podstaw do podwyższenia alimentów.

Na rozprawie w 10 marca 2016 roku przedstawiciel ustawowy małoletniej powódki I. Ś. poparła powództwo.

Pozwany A. R. nie uznał powództwa i wniósł o jego oddalenie.

Sąd Rejonowy ustalił, co następuje:

małoletniej M. R. należy zapewnić podstawowe utrzymanie w postaci: ubrania, wyżywienia, środków czystości, rozrywek i wypoczynku. Obecnie dziecko ma 8 lat i uczęszcza do II klasy szkoły podstawowej. Należy dziecku zapewnić w związku z tym wyprawkę, opłaty w postaci ubezpieczenia 42,00 rocznie, komitetu 45,00 zł. rocznie. Nadto za dojazdy do szkoły - za bilet miesięczny trzeba zapłacić 45,72 zł. Opłaty za obiady w szkole wynoszą około 45,00 zł. miesięcznie Uprawniona korzysta z opieki stomatologicznej - jedna wizyta kosztuje około 60,00 zł. - ostatnia odbyła się w grudniu 2015 roku. Wyjazdy na basen ze szkoły kosztują około 20,00 zł. co 2 tygodnie. Dopłata do podręczników wyniosła 120,00 zł. Dziecko nie ma majątku, ani dochodów.

( dowód: bilet k. 27, potwierdzenie opłaty k. 28, zeznania I. Ś. k. 37v czas 00.20.45 – 00.36.38, zeznania A. R. k. 37v czas 00.36.38 – 00.49.54 e –protokołu )

Matka dziecka I. Ś. ma 30 lat. Z zawodu jest pedagogiem. Założyła nową rodzinę. Na utrzymaniu ma jeszcze jedno dziecko w wieku 14 miesięcy. Jest na urlopie macierzyńskim, a od 15 marca 2016 roku będzie na urlopie wychowawczym bezpłatnym. Jest zatrudniona na czas określony na stanowisku specjalista ds. kontroli jakości od 3 marca 2014 roku do 31 maja 2016 roku. Uzyskuje przeciętne wynagrodzenie w kwocie 1.288,48 zł. netto. Opłaca czynsz za mieszkanie wraz z wodą i zaliczką za ogrzewanie w kwocie 480,00 zł., za energię elektryczną w kwocie 220,00 zł. co 2 miesiące.

( dowód: zaświadczenie k. 22, zeznania I. Ś. k. 37v czas 00.20.45 – 00.36.38 e- protokołu )

Pozwany A. R. ma 36 lat. Z zawodu jest elektrykiem. Na rzecz byłej żony I. Ś. dokonał spłaty z majątku dorobkowego w kwocie 84.429,56 zł. Jest zatrudniony na umowę o pracę na czas nieokreślony od dnia 1 stycznia 2011 roku na pełny etat na stanowisku maszynisty stacji wodociągowej i zarabia średnio w okresie od sierpnia 2015 do stycznia 2016 roku 3. 776,00 zł. netto wraz z nagrodami i dodatkami. Założył drugą rodzinę. Z tego związku ma córkę w wieku 19 miesięcy. Obecna żona A. R. jest zatrudniona na stanowisku sprzedawcy na czas określony do 2 listopada 2017 roku. W okresie od 2 października 2015 roku do 30 września 2016 roku przebywa na bezpłatnym urlopie wychowawczym na dziecko. Posiada dom. Spłaca kredyt zaciągnięty na spłatę byłej żony z majątku dorobkowego w kwocie 80.000,00 zł. - rata wynosi około 1.105,12 zł. i jest malejąca. Do spłaty pozostało około 60.570,00 zł. Nadto spłaca kredyt z kasy zapomogowo pożyczkowej na potrzeby bieżące - rata wynosi 520,00 zł. Za odpady komunalne ponosi opłaty w kwocie 72,00 zł. kwartalnie, podatek od nieruchomości 249,00 zł. rocznie, za wodę 257,70 zł. na 3 miesiące, za energię elektryczną 289,00 zł. za 2 miesiące, gaz z butli 100,00 zł. miesięcznie. Opał na zimę kosztuje około 3.000,00 zł.

( dowód: odpis postanowienia k. 11 – 12, zaświadczenie o zarobkach k. 13, 24, zaświadczenie k. 14, odpis aktu urodzenia k. 15, zaświadczenie k. 16, harmonogram spłat k. 25 - 26, rachunki k. 29, 30, 31 – 34, zeznania A. R. k. 37v czas 00.36.38 – 00.49.54 e –protokołu )

Alimenty na rzecz małoletniej powódki M. R. od jej ojca A. R. ostatni raz były ustalone wyrokiem Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim z 4 października 2012 roku w sprawie sygn. akt III Rc 347/12 w kwocie po 570,00 zł. miesięcznie. Wyrokiem Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z 10 stycznia 2013 roku apelację pozwanego A. R. od w/w wyroku oddalono.

Pozwany A. R. zarabiał wówczas 2.745,00 zł. netto. Nie miał innych dzieci. Spłacał szereg kredytów. Alimenty były jego jedynym wkładem w utrzymanie córki.

Małoletnia powódka M. R. uczęszczała do przedszkola, miała 5 lat. Należało zapewnić jej podstawowe utrzymanie.

Matka dziecka I. Ś. wówczas R. pobierała świadczenie rehabilitacyjne w kwocie 663,55 zł. oraz przebywała na zasiłku dla bezrobotnych.

( dowód: wyrok k. 20, 46, zaświadczenie o zarobkach A. R. k. 11, zaświadczenia o dochodach I. Ś. wówczas R. k. 12, 13 akt sprawy sygn. akt III Rc 347/12 )

Sąd zważył, co następuje:

w ocenie Sądu żądanie przedstawicielki ustawowej małoletniej powódki I. Ś. podwyższenia alimentów od pozwanego A. R. na rzecz małoletniej M. R. zasługuje co do zasady na uwzględnienie. Art. 138 krio stanowi bowiem, iż w razie zmiany stosunków można wnosić o zmianę zakresu obowiązku alimentacyjnego. Przez zmianę stosunków rozumieć należy wszelkie zmiany w statusie ekonomicznym stron powodujące zmianę zwiększenie, ale i zmniejszenie zakresu usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego lub też zmianę zwiększenie, ale i zmniejszenie zakresu możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Zmiana stosunków w rozumieniu powyższego przepisu musi być istotna i polegać na istotnym zwiększeniu usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego, bądź istotnej zmianie w zakresie możliwości majątkowych i zarobkowych zobowiązanego do alimentacji. Aby ocenić tę zmianę należy porównać stosunki obecne z panującymi poprzednio, gdy ustalano obowiązek alimentacyjny.

Podkreślić należy, iż z uwagi na charakter świadczeń alimentacyjnych, których celem jest dostarczenie środków utrzymania dla dziecka, które nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać, należy wnikliwie i szczegółowo dokonać analizy zmiany stosunków. Podkreślić również należy treść art. 133 § 1 krio, z którego wynika, iż rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania. Nadto z treści art. 96 § 1 krio wynika, iż rodzice wychowują dziecko pozostające pod ich władzą rodzicielską i kierują nim. Obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotowywać je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa odpowiednio do jego uzdolnień.

W sprawie niniejszej, alimenty na rzecz małoletniej M. R. ostatni raz były ustalane wyrokiem 4 października 2012 roku w sprawie sygn. akt III Rc 679/15 w kwocie po 570,00 zł. miesięcznie, a zatem ponad 3 lata temu. Małoletnia miała wówczas 5 lata i uczęszczała do przedszkola. W jej sytuacji zmieniło się to, że obecnie urosła, uczęszcza do II klasy szkoły podstawowej, co wiąże się z większymi kosztami, gdyż należy jej zakupić wyprawkę, ponieść koszty dojazdów do szkoły, dopłat do podręczników oraz opłat z tytułu ubezpieczenia, komitetu i bieżących składek. Dziecko korzysta z dodatkowych zajęć, wyjazdów na basen, leczenia stomatologicznego. Nie ma własnego majątku, ani dochodów. Z uwagi na wiek nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać. Należy zapewnić jej podstawowe utrzymanie w postaci ubrania wyżywienia, opłat za mieszkanie, media, z których korzysta, itd. Zmieniły się potrzeby dziecka związane z jego naturalnym rozwojem, wzrostem, nauką w szkole a zatem wzrosły koszty jego utrzymania. W tej sytuacji należy uznać, iż po stronie małoletniej powódki M. R. nastąpiła zmiana stosunków w zakresie wzrostu kosztów jej utrzymania.

Od momentu zasądzenia alimentów sytuacja ojca dziecka A. R. uległa zmianie o tyle, że urodziło mu się drugie dziecko, wzrosło jego wynagrodzenie za pracę o około 1.030,00 zł. netto miesięcznie. W dalszym ciągu ma on możliwości majątkowe i zarobkowe. Posiada duży dom, samochód, żyje na wysokim poziomie. Musi zapewnić sobie podstawowe utrzymanie. Wynika zatem, iż po stronie zobowiązanego również nastąpiła zmiana sytuacji, w tym wzrost jego dochodów. Podkreślić przy tym należy, iż w dalszym ciągu alimenty są jego jedynym wkładem w utrzymanie córki.

Z treści art. 135 § 1 krio wynika, iż zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

Pojęcia "usprawiedliwione potrzeby" oraz "możliwości zarobkowe i majątkowe" zostały szczegółowo omówione w uchwale Pełnego Składu Izby Cywilnej i Administracyjnej Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 r., III CZP 91/86, OSNP 1988, nr 4, poz. 42. W uchwale tej stwierdzono między innymi, że: "Pojęcia usprawiedliwionych potrzeb nie można jednoznacznie zdefiniować, ponieważ nie ma jednego stałego kryterium odniesienia. Rodzaj i rozmiar tych potrzeb jest uzależniony od cech osoby uprawnionej oraz od splotu okoliczności natury społecznej i gospodarczej, w których osoba uprawniona się znajduje. Nie jest możliwe ustalenie katalogu usprawiedliwionych potrzeb podlegających zaspokojeniu w ramach obowiązku alimentacyjnego i odróżnienie ich od tych, które jako objaw zbytku lub z innych przyczyn nie powinny być uwzględnione. W każdym razie zakres obowiązku alimentacyjnego wyznaczać będą poszczególne sytuacje uprawnionego i zobowiązanego, konkretne warunki społeczno - ekonomiczne oraz cele i funkcje obowiązku alimentacyjnego. Dopiero na tym tle będzie można określić potrzeby życiowe – materialne i intelektualne uprawnionego.

Stosownie do tej dyrektywy rodzice w zależności od swych możliwości są obowiązani zapewnić dziecku środki do zaspokojenia zarówno jego potrzeb fizycznych wyżywienia, mieszkania, odzieży, higieny osobistej, leczenia w razie choroby, jak i duchowych - kulturalnych, także środki wychowania - kształcenia ogólnego, zawodowego według zdolności, dostarczania rozrywek i wypoczynku. Przy ocenie, które z potrzeb uprawnionego powinny być uznane za potrzeby usprawiedliwione, należy z jednej strony brać pod uwagę możliwości zobowiązanego, z drugiej zaś zakres i rodzaj potrzeb. Będzie to mieć wpływ na rozstrzygnięcie, w jakiej mierze możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego będą wzięte pod uwagę przy oznaczaniu zakresu obowiązku alimentacyjnego. Zawsze jednak każde dziecko musi mieć zapewnione podstawowe warunki egzystencji w postaci wyżywienia zapewniającego jego prawidłowy rozwój fizyczny, stosowną do wieku odzież, środki na ochronę zdrowia, kształcenie podstawowe i zawodowe oraz na ochronę jego osoby i majątku. Wyjście poza wymienione potrzeby zależy już tylko od osobistych cech dziecka oraz od zamożności i przyjętego przez zobowiązanego modelu konsumpcji. Zgodnie z utrwaloną w orzecznictwie zasadą, dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami i to zarówno wtedy, gdy żyją z nimi wspólnie, jak i wtedy, gdy żyją oddzielnie. Oznacza to, że rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne odpowiadające tym, w jakich żyją sami. Nie będzie to jednak dotyczyło potrzeb będących przejawem zbytku. Rodzice nie mogą uchylić się od obowiązku alimentacyjnego na tej podstawie, że wykonywanie tego obowiązku stanowiłoby dla nich nadmierny ciężar. Są obowiązani podzielić się z dzieckiem nawet najmniejszymi dochodami. W szczególnych przypadkach, gdy sytuacja dziecka tego wymaga, rodzice mają obowiązek wyzbywania się posiadanego majątku, bądź jego niektórych składników, aby w ten sposób podołać ciążącemu na nich obowiązkowi alimentacyjnemu. Podstawą oddalenia powództwa o zasądzenie alimentów może być tylko brak wszelkich możliwości po stronie zobowiązanego, nie zaś szczupłość środków, jakimi on rozporządza. Możliwości świadczenia alimentów nie ma ten, kto nie posiada majątku, nie jest, ze względu na stan zdrowia, zdolny do pracy zarobkowej i nie otrzymuje świadczeń.

Przez ustawowe określenie " możliwości zarobkowe i majątkowe" rozumieć należy nie tylko zarobki i dochody rzeczywiście uzyskiwane ze swojego majątku, lecz te zarobki i te dochody, które osoba zobowiązana może i powinna uzyskiwać przy dołożeniu należytej staranności i przestrzeganiu zasad prawidłowej gospodarki oraz stosownie do swoich sił umysłowych i fizycznych. Możliwości zarobkowe zobowiązanego nie mogą być zawsze utożsamiane z faktycznie osiąganymi zarobkami. W przypadkach uzasadnionych obejmują one także wysokość zarobków, które zobowiązany jest w stanie uzyskać, lecz nie osiąga ich z przyczyn niezasługujących na usprawiedliwienie. Chodzi tu o przypadki, w których osoba zobowiązana nie wykonuje wyuczonego i dobrze wynagradzanego zawodu, pracuje w niepełnym wymiarze godzin bądź też pracuje dorywczo. Nałożony na rodziców obowiązek alimentacyjny w stosunku do własnego dziecka podlega regulacji specjalnej i uprzywilejowanej. Ta forma uprzywilejowania wyraża się między innymi w tym, że obowiązek rodziców dostarczania środków utrzymania i wychowania trwa dopóty, dopóty dziecko nie jest w stanie samodzielnie się utrzymać.

Wobec powyższego, z uwagi na zmianę stosunków zarówno po stronie małoletniego dziecka, które urosło, chodzi do szkoły, potrzebuje innego rodzaju wyżywienia, ubrania, poszerzania zainteresowań, jak i zobowiązanego, który obecnie zarabia więcej, Sąd uwzględnił powództwo o podwyższenie alimentów od pozwanego A. R. na rzecz małoletniej powódki M. R. z kwoty po 570,00 zł do kwoty po 670,00 zł. Zarobki pozwanego A. R. wzrosły średnio o ponad 1.030,00 zł. miesięcznie netto ( przednio zarabiał około 2.745,00 zł. - obecnie 3.776,00 zł. ), co zważywszy na fakt, iż ma na utrzymaniu siebie, obecną żonę, kolejne dziecko i małoletnią uprawnioną daje wzrost rzędu około 257,00 zł. na osobę. Koszty utrzymania dziecka zostały wyliczone przez matkę na minimum 800,00 zł. miesięcznie na co składa się koszt wyżywienia, ubrania, opłat za mieszkanie i czynsz, koszty opłat szkolnych, zakupu wyprawki i dopłat do podręczników, dojazdu do szkoły i leczenia stomatologicznego. Poza tym dziecko potrzebuje innych potrzebnych sprzętów do życia w postaci łóżka, ewentualnych leków, pościeli, szafki, biurka, krzesła, środków higienicznych, kosmetyków, itd. Zatem podwyższenie alimentów o 100,00 zł. miesięcznie odpowiada wzrostowi zarobków zobowiązanego, jakie przypadają na jedną osobę i wzrostowi kosztów związanych z utrzymaniem córki. Podkreślić należy, że pozwany A. R. nie uzyskuje zarobków na poziomie ubóstwa, stać go na utrzymywanie niepracującej żony, kolejnego dziecka, posiadanie domu, samochodu, zaciąganie kredytów itd. Stać go zatem na płacenie wyższych alimentów, tym bardziej, że jego dziecko mieszka w niewielkim 30 metrowym mieszkaniu wraz z pozostałą rodziną.

W pozostałym zakresie powództwo oddalono, jako zbyt wygórowane zarówno w stosunku do potrzeb małoletniego uprawnionego, jak również możliwości zarobkowych pozwanego A. R., który musi zapewnić sobie podstawowe utrzymanie, ciąży na nim obowiązek alimentacyjny wobec obecnej rodziny. Matka dziecka również winna partycypować w kosztach jego utrzymania, bowiem z uwagi na wiek dziecka, fakt iż uczęszcza ono do szkoły, nie można uznać, iż wykonuje ona swój obowiązek w całości poprzez osobiste starania o jego wychowanie i utrzymanie.

Na marginesie podnieść należy, iż argumenty pozwanego A. R. o możliwości pobierania przez stronę powodową dodatkowych świadczeń w postaci tzw. świadczenia 500+ nie zasługują na uwzględnienie, bowiem w chwili wyrokowania ustawa nie obowiązywała, a świadczenia takie nie zostały nawet ewentualnej uprawnionej przyznane.

Mając na uwadze sytuację majątkową i życiową pozwanego A. R., fakt iż uzyskuje ona stałe dochody, na podstawie art. 102 kpc, Sąd obciążył go kosztami sądowymi w postaci nieuiszczonej opłaty od uwzględnionej części powództwa i opłaty z klauzulę wykonalności w łącznej kwocie 66,00 zł., przejmując pozostałe, nieuiszczone koszty na rachunek Skarbu Państwa.

Z urzędu, na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc, wyrokowi w części zasądzającej alimenty nadano rygor natychmiastowej wykonalności.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie powołanych przepisów, orzeczono, jak w wyroku.