Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Piotrkowie Trybunalskim

Formularz UK 1

Sygnatura akt

VII K 212/23

Jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku dotyczy tylko niektórych czynów lub niektórych oskarżonych, sąd może ograniczyć uzasadnienie do części wyroku objętych wnioskiem. Jeżeli wyrok został wydany w trybie art. 343, art. 343a lub art. 387 k.p.k. albo jeżeli wniosek o uzasadnienie wyroku obejmuje jedynie rozstrzygnięcie o karze i o innych konsekwencjach prawnych czynu, sąd może ograniczyć uzasadnienie do informacji zawartych w częściach 3–8 formularza.

1.  USTALENIE FAKTÓW

1.1.  Fakty uznane za udowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

1.

K. J.

7.w dniu 20 sierpnia 2022 roku, około godz. 09:05, w P., ul. (...), woj. (...), kierował pojazdem mechanicznym - samochodem osobowym marki P. o nr rejestracyjnym (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości, z zawartością alkoholu w wydychanym powietrzu prowadzącą o godz. 09:15 do stężenia na poziomie 0,49 mg/l, o godz. 09:24 do stężenia na poziomie 0,54 mg/l, o godz. 09:26 do stężenia na poziomie 0,52 mg/l, czym umyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu lądowym, przez co zrealizował dyspozycję art. 178 a § 1 kk.

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za udowodnione

Dowód

Numer karty

1.  W dniu 19 sierpnia 2022 roku, w godzinach wieczornych i nocnych, K. J. spożywał alkohol w postaci wódki i piwa. Następnego dnia, w godzinach rannych, oskarżony wyjechał ze swojego miejsca zamieszkania w Ł. przy ulicy (...) samochodem osobowym marki P. o nr rejestracyjnym (...), którym kierował jego kolega R. T.. W/w jechali do P. celem wykonania skoków spadochronowych. Po zjeździe z autostrady, w P., R. T. źle się poczuł, poprosił K. J., żeby zamienił się z nim miejscami i poprowadził samochód. Oskarżony usiadł na miejscu kierowcy i prowadził dalej pojazd marki P.. Po przejechaniu kilkuset metrów ulicą (...), na wysokości numeru 23, został zatrzymany przez funkcjonariuszy policji i poddany rutynowej kontroli drogowej, w tym na zawartość alkoholu w wydychanym powietrzu.

wyjaśnienia oskarżonego K. J.

zeznania świadka R. T.

k. 18, 61 odwr.-62

k. 28, 62

2.  Badanie oskarżonego analizatorem wydechu o godzinie 09:15 wykazało 0, 49 mg/l, o godzinie 09:24- 0, 54 mg/l, o godzinie 09: 26- 0, 52 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu.

protokoły badania stanu trzeźwości analizatorem wydechu

k. 6, 9

3.  K. J. był już raz karany za czyn z art. 278§ 1 kk.

dane o karalności

k. 52-53

1.2.  Fakty uznane za nieudowodnione

Lp.

Oskarżony

Czyn przypisany oskarżonemu (ewentualnie zarzucany, jeżeli czynu nie przypisano)

….

…….

…………….

………………

………………

Przy każdym czynie wskazać fakty uznane za nieudowodnione

Dowód

Numer karty

2.  OCena DOWOdów

2.1.  Dowody będące podstawą ustalenia faktów

Lp. faktu z pkt 1.1

Dowód

Zwięźle o powodach uznania dowodu

1.

2.

3.

4.

Wyjaśnienia oskarżonego

Zeznania świadka R. T.

Protokoły badania stanu trzeźwości analizatorem wydechu

Dane o karalności

K. J. przyznał się do zarzucanego mu czynu, to jest spożywania w godzinach wieczornych i nocnych w dzień poprzedzający zdarzenie alkoholu w postaci piwa i wódki, następnie kierowania w stanie nietrzeźwości pojazdem mechanicznym. Oskarżony nie zakwestionował również sposobu wykonania badania, jak i ostatecznie wyników badań stanu trzeźwości analizatorami wydechu, podnosząc jedynie, iż go zaskoczyły, bowiem subiektywnie nie odczuwał wpływu alkoholu, w tym również w aspekcie jakiegokolwiek upośledzającego działania na zdolności do kierowania pojazdami. Oskarżony przedstawił również okoliczności i kontekst swojego zachowania stanowiącego kanwę zarzucanego mu czynu.

Rzeczowe zeznania w/w świadka stanowią wartościowy materiał dowodowy, korespondujący z wyjaśnieniami oskarżonego przyznającego się do zarzucanego mu czynu.

Wyniki badań K. J. analizatorami wydechu, odzwierciedlają rzeczywisty stan nietrzeźwości w jakim, w momencie zdarzenia, znajdował się oskarżony. Badania te zostały sporządzone w przepisanej formie i we właściwy sposób szczegółowo uregulowany rozporządzeniem Ministra Zdrowia i Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28. 12. 2018 roku w sprawie badań na zawartość alkoholu w organizmie (Dz. U. z 2018 roku, poz. 2472), które wydane zostało w oparciu o delegację dla ministra zdrowia zawartą w ustawie z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.

Dokument urzędowy sporządzony we właściwej formie i przez uprawniony podmiot.

2.2.  Dowody nieuwzględnione przy ustaleniu faktów
(dowody, które sąd uznał za niewiarygodne oraz niemające znaczenia dla ustalenia faktów)

Lp. faktu z pkt 1.1 albo 1.2

Dowód

Zwięźle o powodach nieuwzględnienia dowodu

3.  PODSTAWA PRAWNA WYROKU

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Oskarżony

☒

3.1.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania zgodna z zarzutem

1

K. J.

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

Analiza zgromadzonego materiału dowodowego w szczególności w postaci: wyjaśnień oskarżonego, protokołów badania stanu trzeźwości analizatorami wydechu, pozwoliła na przypisanie oskarżonemu zarzuconego mu czynu wyczerpującego dyspozycję art. 178 a § 1 kk. K. J. w godzinach późno wieczornych przed zdarzeniem spożywał alkohol w postaci piwa i wódki, pomimo tej okoliczności zdecydował się na kierowanie pojazdem mechanicznym- samochodem osobowym. Stosowanie do treści art. 178 a § 1 kk znamiona tego występku wypełnia sprawca, który znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowymi, wodnym lub powietrznym. Odpowiedzialność z tego przepisu ponosi sprawca który prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym, znajdując się w stanie nietrzeźwości, chociażby pojazd prowadzony był prawidłowo i kierujący nie sprowadziłby konkretnego niebezpieczeństwa (wyr. SN z 24.11.1960 r., V K 556/60, (...) 1961, Nr 1, s. 190; wyr. SN z 10.3.1964 r., IV K 1296/61, OSNKW 1964, Nr 11, poz. 152; wyr. SW w Poznaniu z 25.2.1966 r., V 1 Kr 865/65, (...) 1966, Nr 8, s. 6). Prowadzenie pojazdu mechanicznego nie oznacza zaś pokonywania jakiegoś dłuższego odcinka drogi, a już uruchomienie pojazdu i podjęcie jazdy jest równoznaczne z jego prowadzeniem. Czyn stypizowany w art. 178a § 1 kk sprawca popełnia umyślnie. Znamiona tego przestępstwa wypełnia zarówno sprawca, który jeszcze przed wprowadzeniem się w stan nietrzeźwości zamierzał prowadzić pojazd mechaniczny jak i ten, u którego zamiar taki powstał po spożyciu alkoholu.

Oskarżony spożywając w godzinach wieczornych i nocnych 19 sierpnia 2022 roku alkohol w postaci piwa i wódki, co najmniej przewidując możliwość popełnienia czynu zabronionego polegającego na prowadzeniu pojazdu mechanicznego w stanie nietrzeźwości, godził się na jego popełnienie. Wymóg występowania po stronie oskarżonego świadomości znajdowania się w stanie nietrzeźwości nie oznacza bynajmniej wymogu obejmowania zamiarem elementów ilościowych przesądzających o odpowiedzialności. W realiach przedmiotowej sprawy, K. J. nie miał podstaw sądzić, że spożyty przez niego alkohol uległ spaleniu. Nie uprawniały go do tego ani krótki odstęp czasu od wprowadzenia alkoholu do organizmu do zdarzenia, jak i rodzaj i ilość wprowadzonego alkoholu. Zgromadzony materiał dowodowy i dokonane w oparciu o niego ustalenia faktyczne, nie pozwoliły na przyjęcie w sprawie będącej przedmiotem osądu okoliczności wyłączającej przestępność zarzucanego oskarżonemu czynu. Mając powyższe na uwadze uznać należy, iż zachowanie K. J. jako bezprawne, karalne, karygodne i zawinione stanowi przestępstwo.

W tym miejscu- koniecznym jest jeszcze odniesienie się do stanowiska obrońcy oskarżonego wnioskującego o umorzenie postepowania karnego z uwagi na znikomą społeczną szkodliwość czynu zarzuconego oskarżonemu. Zgodnie z art. 115 § 2 kk przy ocenie stopnia społecznej szkodliwości czynu zabronionego pod groźbą kary sąd bierze pod uwagę rodzaj i charakter naruszonego dobra, rozmiary wyrządzonej lub grożącej szkody, sposób i okoliczności popełnienia czynu, wagę naruszonych przez sprawcę obowiązków, jak również postać zamiaru, motywację sprawcy, rodzaj naruszonych reguł ostrożności i stopień ich naruszenia. Powyższy katalog ma charakter zamknięty. Wykładnia art. 115 § 2 kk jednoznacznie wskazuje na to, że przedmiotem społecznej szkodliwości konkretnego czynu zabronionego są wyłącznie elementy związane z tym czynem, że tym samym nie mogą na stopień szkodliwości czynu zabronionego wpływać elementy niezwiązane z tym czynem, np. elementy związane tylko z osobą sprawcy (por. Komentarz do art. 1 Kodeksu karnego red. Stefański wyd.6/Pohl, Legalis, wyrok SN z dnia 15 czerwca 2022 roku, sygn. IV KK 302/21). W realiach przedmiotowej sprawy, patrząc przez pryzmat wymienionych wyżej kryteriów, które na podstawie art. 115 § 2 kk decydują o stopniu społecznej szkodliwości czynu, należy stwierdzić, iż czynu zarzuconego oskarżonemu nie cechuje znikomy stopnień społecznej szkodliwości. Mając na uwadze powyższe nie sposób uznać, iż zachodzą przesłanki do umorzenia postępowania karnego. Za przyjęciem czynu K. J. za społecznie szkodliwy w stopniu wyższym niż znikomy zdecydowały min. takie okoliczności jak prowadzenie pojazdu w stanie nietrzeźwości jedną z głównych ulic miasta przy dużym natężeniu ruchu, w warunkach tzw. korka drogowego, w godzinach rannych, poziom stężenia alkoholu w organizmie, który nie był zbliżony do wartości granicznych warunkujących zaistnienie przestępstwa. W ocenie sądu w realiach niniejszej sprawy, nie zaistniał także atypowy, nadzwyczajny kontekst motywacyjny, który w znacznym, czy wręcz decydującym stopniu, utrudniałby oskarżonemu ocenę sytuacji i podjęcie właściwej decyzji. Złe samopoczucie, konieczność zażycia tabletki przez dotychczasowego kierowcę, nie uzasadniała decyzji o kontynuacji jazdy. Wystarczające było zjechanie do najbliższego miejsca pozwalającego na zatrzymanie, a nie dalsza jazda, tym bardziej, że punktem docelowym był (zaplanowany wcześniej) dojazd do aeroklubu, a nie placówka medyczna i zapewnienie fachowej pomocy medycznej. W świetle powyższego sąd nie podzielił argumentacji obrońcy, iż czyn oskarżonego cechował się znikomym stopniem społecznej szkodliwości. Sąd nie zgodził się również z alternatywnie zgłoszonym przez obrońcę wnioskiem o działaniu K. J. w warunkach stanu wyższej konieczności. Artykuł 26 § 1 i 2 kk wyznacza następujące przesłanki warunkujące zaistnienie stanu wyższej konieczności: 1) bezpośrednie niebezpieczeństwo; 2) grożące jakiemukolwiek dobru chronionemu prawem; 3) niebezpieczeństwa tego nie można inaczej uniknąć niż przez poświęcenie innego dobra chronionego prawem (zasada subsydiarności); 4) osoba poświęcająca to dobro działa w celu uchylenia owego niebezpieczeństwa; 5) dobro poświęcone przedstawia wartość niższą od dobra ratowanego – okoliczność wyłączająca bezprawność lub dobro poświęcone nie przedstawia wartości oczywiście wyższej od dobra ratowanego – okoliczność wyłączająca winę (zasada proporcjonalności). Przesłanką stanu wyższej konieczności jest niemożność uniknięcia niebezpieczeństwa grożącego bezpośrednio dobru chronionemu prawem w odmienny sposób niż przez poświęcenie innego dobra prawnego. Mimo takiego ujęcia tej przesłanki w art. 26 § 1 kk subsydiarność w rzeczywistości nie oznacza możliwości uniknięcia zachodzącego niebezpieczeństwa, lecz możliwość uniknięcia wynikających z niego ujemnych skutków. Warunkiem istnienia stanu wyższej konieczności jest bowiem występowanie bezpośredniego niebezpieczeństwa grożącego dobru prawnemu, a więc nie można go uniknąć, skoro zachodzi już ono jako element konstytutywny tej instytucji. Wobec tego działanie w ramach stanu wyższej konieczności ma na celu zapobieżenie ujemnym następstwom już zaistniałego niebezpieczeństwa i dlatego też kodeksowy zwrot "jeżeli niebezpieczeństwa nie można inaczej uniknąć" należy rozumieć "jeżeli ujemnych następstw niebezpieczeństwa nie można inaczej uniknąć". Zatem z wyłączeniem przestępności zachowania w warunkach stanu wyżej konieczności będziemy mieli do czynienia jedynie wówczas, gdy poświęcenie dobra prawnego było jedyną możliwością zapobieżenia ujemnym następstwom bezpośrednio grożącego niebezpieczeństwa. Natomiast, gdyby istniała jakakolwiek inna alternatywa uniknięcia tych następstw, należałoby z niej skorzystać, a nie uchybiać innemu dobru chronionemu prawem. Trzeba jednak podkreślić, że to alternatywne rozwiązanie musi być realne, a ponadto powinno się charakteryzować podobną skutecznością do tego, które polega na poświęceniu innego dobra prawnego . Z zasady subsydiarności wynika dyrektywa postępowania, aby działając w stanie wyższej konieczności, czynić to z jak największą oszczędnością w stosunku do poświęcanego dobra prawnego, nie przekraczając miary rzeczywiście koniecznej dla uchylenia negatywnych następstw grożącego bezpośrednio niebezpieczeństwa (por. Komentarz do art. 26 KK red. Stefański 2023, wyd.6/Daniluk, Legalis). Oskarżony powołał się na pogorszenie samopoczucia kolegi- dotychczasowego kierowcy pojazdu, cierpiącego na co dzień na nadciśnienie, konieczność zażycia przez niego lekarstwa. W realiach przedmiotowej sprawy, w sytuacji pogorszenia samopoczucie kolegi oskarżonego kierującego pojazdem, możliwe były alternatywne zachowania i rozwiązania sytuacji, a mianowicie niezwłoczne zjechanie z drogi i zatrzymanie pojazdu, ewentualnie- w przypadku nasilenia złego samopoczucia- skorzystanie z pomocy medycznej świadczonej przez pogotowie ratunkowe. W tym stanie rzeczy nie został spełniony warunek subsydiarności. Podsumowując, w realiach przedmiotowej sprawy prowadzenie pojazdu mechanicznego przez K. J. w stanie nietrzeźwości nie było ani stanem wyższej konieczności w żadnej z jej postaci , ani też błędem co do kontratypu stanu wyższej konieczności błędem co do stanu wyższej konieczności wyłączającym winę lub błędem co do bezprawności. Dokonane ustalenia uprawniają do stwierdzenia, iż z punktu widzenia warunku przestępności, czyn K. J. uznać trzeba za społecznie szkodliwy w stopniu wyższym niż znikomy.

☒

3.2.  Podstawa prawna skazania albo warunkowego umorzenia postępowania niezgodna z zarzutem

Zwięźle o powodach przyjętej kwalifikacji prawnej

☒

3.3.  Warunkowe umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach warunkowego umorzenia postępowania

☒

3.4.  Umorzenie postępowania

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach umorzenia postępowania

☒

3.5.  Uniewinnienie

Zwięzłe wyjaśnienie podstawy prawnej oraz zwięźle o powodach uniewinnienia

4.  KARY, Środki Karne, PRzepadek, Środki Kompensacyjne i środki związane z poddaniem sprawcy próbie

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się
do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

K. J.

1.

2

3.

Kara grzywny w ilości 100 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki na kwotę 12 złotych, jest adekwatna tak do stopnia winy jak i społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu oraz uwzględnia okoliczności przemawiające na jego korzyść w postaci:

- postawy K. J. po popełnieniu przypisanego mu czynu, a wyrażającej się przyznaniem się do zarzucanego mu czynu, złożeniem wyjaśnień korespondujących co do istoty z pozostałym zgromadzonym materiałem dowodowym,

-krótkiego dystansu pokonanego przez oskarżonego przy uwzględnieniu faktu, iż zakończenie jazdy wynikało z kontroli przez funkcjonariuszy policji, a nie wskutek refleksji oskarżonego,

oraz okoliczności obciążające oskarżonego w postaci:

-uprzedniej karalności.

Wymierzona kara grzywny jest współmierna do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu oraz realizuje cele zapobiegawcze i wychowawcze w stosunku do oskarżonego, a także potrzeby w zakresie prewencji ogólnej.

Ilość 100 stawek dziennych jest adekwatna do stopnia winy i społecznej szkodliwości czynu przypisanego oskarżonemu, zaś wysokość jednej stawki dziennej określona na kwotę 12 złotych uwzględnia dyrektywy z art. 33 §3 kk. Oskarżony jest osobą młodą, pracuje zawodowo, uzyskuje miesięczne wynagrodzenie na poziomie 2700 złotych, na jego utrzymaniu pozostaje sześcioletni syn.

Orzeczenie na podstawie art. 42 § 2 kk wobec oskarżonego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowego na okres 3 lat. Za takim rozstrzygnięciem przemawiają następujące okoliczności:

-postawa oskarżonego przyznającego się do zarzucanego mu czynu, oceniona w kontekście jego wieku.

Zasądzenie świadczenia pieniężnego w kwocie 5000 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej stanowi realizację obligatoryjnego obowiązku stosownie do dyspozycji art. 43 a § 2 kk

5.  1Inne ROZSTRZYGNIĘCIA ZAwarte w WYROKU

Oskarżony

Punkt rozstrzygnięcia
z wyroku

Punkt z wyroku odnoszący się do przypisanego czynu

Przytoczyć okoliczności

4, 5

Na podstawie art. 63 § 3 kk zaliczono oskarżonemu na poczet orzeczono środka karnego okres zatrzymania prawa jazdy od dnia 20 sierpnia 2022 roku.

W oparciu o brzmienie art. 63 § 1 kk zaliczono oskarżonemu na poczet wymierzonej kary grzywny okres zatrzymania w dniu 20 sierpnia 2022 roku od godziny 09:10 do godziny 10:05, przy czym jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności równa się dwóm dziennym stawkom grzywny.

7.6. inne zagadnienia

W tym miejscu sąd może odnieść się do innych kwestii mających znaczenie dla rozstrzygnięcia,
a niewyjaśnionych w innych częściach uzasadnienia, w tym do wyjaśnienia, dlaczego nie zastosował określonej instytucji prawa karnego, zwłaszcza w przypadku wnioskowania orzeczenia takiej instytucji przez stronę

7.  KOszty procesu

Punkt rozstrzygnięcia z wyroku

Przytoczyć okoliczności

6.

O kosztach postępowania sąd orzekł w oparciu o brzmienie art. 627 kpk w zw. z art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (Dz. U z 1983 r., Nr 49, poz. 223). W orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie sąd może zwolnic (nie ma obowiązku) oskarżonego w całości od zapłaty na rzecz Skarbu Państwa kosztów sądowych, jeżeli istnieją podstawy do uznania , że uiszczenie ich byłoby dla niego zbyt uciążliwe ze względu na sytuację rodzinną majątkową i wysokość dochodów, jak również wtedy, gdy przemawiają za tym względy słuszności. Zachował swą aktualność pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w wyroku z dnia 5 lipca 1983 roku, (sygn. Rw 529/83, OSNKW 1-2/1984/21) mówiący, iż zwolnienie od kosztów postępowania za którąkolwiek instancję jest fakultatywne i ocenne, co obliguje sąd do wskazania występujących w sprawie okoliczności, które stanowią podstawę ustalenia, że uiszczenie kosztów postępowania byłoby zbyt uciążliwe ze względu na sytuację rodzinną, majątkową i wysokość dochodów. K. J. jest osobą młodą, wprawdzie na jego utrzymaniu pozostaje małoletnie dziecko, jednakże w/w uzyskuje regularne miesięczne dochody z tytułu pracy zarobkowej, kształtujące się na poziomie 2700 złotych netto. W tym stanie rzeczy, sąd zestawiając wysokość deklarowanych przez oskarżonego miesięcznych dochodów, z wysokością kosztów sądowych w niniejszej sprawie, zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 120 złotych tytułem opłaty oraz kwotę 70 złotych tytułem zwrotu wydatków, tym bardziej, iż w przypadku niemożności jednorazowej wpłaty tytułem zasądzonych należności, oskarżony może wnioskować o rozłożenie płatności na raty.

6.  1Podpis